Encyklopedia PWN o naszej dzielnicy grochowsko-praskiej

0
370
Plan Warszawy z r. 1899.

Oto na jakim poziomie jest opisana nasza dzielnica w encyklopedii PWN podającej się za najlepsze źródło:
„Praga, część Warszawy obejmująca 7 dzielnic na pr. brzegu Wisły: Pragę Północ, Pragę Południe, Targówek, Białołękę, Rembertów, Wawer i Wesołą”;

„Praga Południe, dzielnica Warszawy, na pr. brzegu Wisły”;

„Grochów, dzielnica mieszkaniowo-przem. we wschodniej części Warszawy (dzielnica Praga Południowa), na pr. brzegu Wisły”;

Nieudolność redakcji tych haseł wynika wprost z posługiwania się potocznością oraz myślenia nazewnictwa administracyjnego z historycznym… Taki kogiel-mogiel niegodny encyklopedii. Nie ma ani słowa o tym, jak jest naprawdę. Otóż nie jest tak, że kolejne dzielnice przyłączane do Warszawy przyłącza się do Pragi. W ten sposób to Praga mogłaby sięgnąć Terespola. „Część Warszawy” to prawie pół Warszawy!!!

Piszący w ten sposób nie ma pojęcia co to jest właściwie Praga i miesza w głowach czytających takie hasło, którzy potem atakują nim nawet specjalistów. No bo PWN tak napisało! Przypomina mi się dyskusja z PWN na temat jednego z haseł. Ich nie interesowało to, że jestem specjalistą systemowym, naukowcem ogarniającym wszystkie aspekty sprawy. Nic się nie udało zmienić.

Jak pisałem, nazwa Praga ma kilka znaczeń, które należy rozróżniać, zarówno czasowo, formalnie jak i topograficznie. Nie wolno przede wszystkim mylić nazw funkcjonalno-historycznych z administracyjnymi. Tu widać, że autor nie bardzo wiedział o co chodzi i się specjalnie tym nie przejmował. Uznał się za fachowca i ktoś mu to zatwierdził dając błędne wzorce, żeby się ludzie kłócili, albo to zlekceważyli.

Zdawkowe stwierdzanie, że Praga-Pd. to dzielnica jest absurdalne. Powinno być wyjaśnione skąd to się wzięło, a także kolejne odmiany tej nazwy. Nie mówiąc oczywiście, że to nazwa administracyjna. Teksty są w formie takiej, że muszą być aktualizowane po każdej zmianie podziału.

Grochów dawno jest dzielnicą tylko mieszkaniową. Jest za to dzielnicą historyczno-funkcjonalną. Pojedyncze zakładziki nie mają żadnego wpływu na ogólny charakter. Grochów jest także ważną w historii Polski nazwą. Nazwa ta była także używana jako nazwa okręgu 17. największego w Warszawie. Na pewno Grochów nie jest Pragą, jak już wielokrotnie o tym pisałem. Praga była zapleczem bitwy Grochowskiej „blisko Pragi”, a nie bitwa była na Pradze, jak to niektórym dziś się zdaje.

O ile stosowanie skrótów w wydania papierowych miało jakiś sens, to w wydaniu internetowym jest wręcz niepoważne.

W nagłówku plan Warszawy z 1899 r., a więc między przyłączeniem Nowej Pragi, Szmulowizny, Kamionka i pierwszego fragmentu Grochowa do Warszawy. Znalazły się one w, widocznym dobrze XII cyrkule (okręgu administracyjnym) Praga. Była to nazwa prawidłowa wtedy. W 1908 r. cyrkuł, powiększający się m. in. o fragmenty Saskiej Kępy (półwyspu Saskiego, jak widać jeszcze na planie wyżej) został podzielony przez władze carskie na dwa – XIV nowopraski i XV staropraski. O ile nazwa nowopraski pochodziła od Nowej Pragi, to staropraski był po prostu opozycją do nowopraskiego, żeby oba prawobrzeżne był „praskie”, co było nieprawidłowe od początku. Nazwa staropraski zastąpiła nazwy dzielnic tej części prawobrzeża (Skaryszew i Kamionek), która nigdy Pragą historyczną nie była. Od tego momentu zaczęła się zabawa w Pragę i Pragę-Pd. na wielką skalę. Gwoli dokładności należy wspomnieć o tym, że ciągle pisano – nawet na planach – o Warszawie i Pradze, albo o przedmieściu Praga, choć przecież była to część Warszawy. Wtedy, jeden cyrkuł zawsze ostatni w numeracji – od czasów konstytucji 3 maja. No, ale jeśli się chce być źródłem naukowym to należy posługiwać się wiedzą i źródłami, a nie przepisywać skądś.

Hasła można napisać dobrze, choćby na podstawie tego bloga, ale to przecież źródło nie ta dostojne jak PWN.

RAFAŁ WODZICKI, ekspert eksploatacji, varsavianista

WordPress › Error

There has been a critical error on this website.

Learn more about troubleshooting WordPress.